mama yiyen kedi
Fotoğraf: Tom Thai

Kedilerin yemek konusunda çok seçici ve zor beğenen hayvanlar olduğu bilinen bir gerçektir. Bazen kedilerin bir besini yemesi ve sevmesi, onun için iyi ve sağlıklı olduğunu düşündürebilir. Kedinizin kendisi için sağlıklı olmayan bir besine, sevmediği bir çok diğer besin gibi burun çevireceğini varsayabilirsiniz. Ama bu çok büyük ve hayati bir yanlıştır çünkü bizim için normal olan birçok gıda aslında kediniz için çok zararlı olabilir.

Kediler için evde yemek pişirmenin çok popüler olduğu son yıllarda sahipleri tarafından kedi mamalarına bir çok sebze ve tahıl eklenmeye başlanmıştır. Bazı yiyecekler kedinizin sağlığı için çok yararlı ve faydalı olabilir. Fakat bazı besinler kediniz için çok tehlikelidir.

Bütün insan yemekleri kediler için tehlikeli midir?

Cevap : Hayır. Bazı gıdalar kedinizin için faydalıdır. Ama unutmayın ki kediler zorunlu etoburdurlar. Sağlıklı bir hayat sürebilmeleri için hayvansal protein ile beslenmeleri gerekir. Vahşi hayatta kediler hayatta kalabilmek için avlanan ve avlarını çiğ, taze tüketen hayvanlardır.

Bazı sebze ve meyveler örneğin muz, elma ve bal kabağı(çekirdekleri temizlenmiş) gibi besinler kediniz için sağlıklıdır. İçerdikleri omega 3, çeşitli vitamin ve çeşitli mineraller kedinizin alması gereken bir çok faydalı besin desteğini küçük posiyonlarla mamalarına ekleyerek ona sağlıklı mamalar hazırlayabilirsiniz.

Hangi insan yemekleri kediler için tehlikelidir?  

İnsanların yediği ve içtiği bir çok yiyecek ve içecek farklı sebeplerden ötürü kediniz için tehlikeli olabilir. Bu tehlikelerden bazıları biyolojik olarak kediler için, bazıları kedinizin cinsi dolayısıyla tehlikeli olabilirken bazen sadece sizin kedinizin sağlığı ve varsa alerjisi dolayısıyla kendisi için tehlikekli olabilir. Kedinize ne yedirip yedirmeyeceğiniz konusunda çok hassas ve ilgili olmanız gerekmektedir.

Bir çok sorumluluk sahibi kedi sahibi, kedileri için en kaliteli ve en sağlıklı mamayı bulmak için çok araştırma yaparlar. Aynı şekilde kedinize evde mama yapmak istediğinide gerekli araştırmayı yapmalısınız. Kedinize evde bir mama hazırlayıp vermek istediğinizde aslında en iyisini vermeye çalışırken bilmeden en kötüsünü vermemek için lütfen aşağıdaki listeyi dikkatlice okuyup not alınız.

Kediniz için çok tehlikeli olan 24 besin

Soğan

kesilmiş kuru soğan

Soğanların içerdiği bazı içerikler kedinizin kırmızı kan hücrelerine zarar vererek kansızlığa sebebiyet verir. Kedilerde kansızlık, vücudunda dolaşan oksijen oranını azaltacağı için onlarda güçsüzlük, halsizlik ve uyuşukluk ortaya çıkarır. Kedilerde kansızlık ölümle sonuçlanabilecek çok tehlikeli hastalıklardan biridir.

Sarımsak

sarımsak

Soğana benzer olarak sarımsak da içeriğinde kedinizde kansızlığa sebebiyet verebilecek öğeler içermektedir. Soğanla sarımsak arasında içerik benzerliği vardır fakat konsantrasyon farkı ile soğan sarımsaktan daha tehlikeli bir besindir.

Soğandan daha az olması onun kediler için çok tehlikeli olduğu gerçeğini değiştirmemektedir. Kediler soğan ve sarımsağı çiğ yada pişmiş farketmez asla tüketmemelidirler.

Konserve Ton Balığı

konserve deniz ürünleri

Bu biraz şaşırtıcı gelecektir. Çünkü kedilerin balığı çok sevdiği bilinen bir şey. Konserve ton balıkları hem kolay bulunabilirliğiyle hem de kedilerin iştahla tüketmesiyle birçok kedi sahibinin kedilerine sunduğu bir lezzettir. Ama kedinizin onu afiyetle yemesi kediniz için sağlıklı bir besin olduğu anlamına gelmez.

Sadece ton balığının ana maddesi olduğu bir öğün kedinizin ihtiyaç duyduğu besin değerlerini karşılayacak zenginlikte değildir.

Ayrıca kedinize eğer fazla miktarda konserve ton balığı verirseniz bu kedinizde cıva zehirlenmesine sebep olabilir. Cıva zehirlenmesi kedilerde körlüğe sebep olabilir.

Üzüm

dalında üzüm

Üzümler kediler için çok çekici bir besindir. Yuvarlak şekilleri, yeşil renkleri ve tatlı lezzeti ilke kediniz üzümler ile oynamayı ve tadına bakmayı çok isteyecektir.

Üzümlerin içerdiği toksinler kedilerde kusma ve zaman içerisinde böbrek yetmezliğine sebep olurlar. Bilim adamları hala üzümlerin hayvanlar üzerindeki diğer etkilerini araştırmaya devam etmektedirler. Kediniz için en iyisi onu üzümle tanıştırmamaktır.

Kuru üzüm

Üzüm için geçerli olan bütün bilgiler kuru üzüm için de geçerlidir. Hem üzüm hem de kuru üzüm kediniz için en tehlikeli yiyecekler listesinde başlarda gelir.

Kuru üzümlerin kediler üzerisindeki etkileri araştırılırken üzümle aynı etkiler verdiği gözlemlenmiştir. Kedinizin böbreklerinde ölümle sonuçlanabilen hasarlar meydana getirebilirler. Kuru üzümü evinizde kedinizin ulaşamayacağı yerlerde saklamanız gerekir.

Süt

süt

Hepimiz şıpır şıpır süt içen kedi resimlerini binlerce kez görmüş ve hatta gözlerimizle defalarca şahit olmuşuzdur ve bunun onlar için sağlıklı olduğunu varsaydık. Fakat gerçek hiç de böyle değil.

Kediler laktoz intoleranstır. Süt ve süt ürünleri tüketimi kedilerde ishal, mide hassasiyeti ve karın ağrısına sebep olur.

Süt tüketimi kedileri ölümcül bir hasar vermez ama onları çok rahatsız edecektir.

Şeker

küp şeker

Şeker sadece kediler için değil, diğer bütün hayvanlar ve insanlar için çok tehlikelidir. Şeker tüketimi kedinizde bir çok iltihaplı rahatsızlanmada bir sebep olarak kabul edilirken, kedinizin ağız ve diş sağlığı açısından da oldukça tehlikelidir. Ayrıca kedilerde obezite ve diyabete sebep olabileceğini de unutmamalısınız.

Çikolata

çikolata

Köpek sahipleri çikolatanın hayvanları için zararını köpeklerinin bu lezzete olan düşkünlüğü sebebiyle bilmektedir. Kediler çikolatanın tadına pek düşkün canlılar değildir.

Yine de bilinmesi gerekir ki çikolata theobromine içeren bir gıdadır ve kediler için çok küçük bir porsiyonu bile öldürücü olabilir. Yapılan araştırmalarda eğer bir kedi çikolata tüketirse özellikle de bitter çikolata yiyen kediler baygınlık ve kriz geçirip bu süreç kedinizin ölümü ile sonuçlanır.

Etin Kendi Yağı

etin yağı

Yalnızca etin kendi yağı kedilerinize sunacağınız bir mamada yer almamalıdır. Etin yağlı bölgeleri yüksek kolestrol içerir ve bağırsak rahatsızlıklarına ve pankreasında iltihaplanma sebebi olabilir. Kediler yağlı eti severler ama yine de menülerinden uzak tutmamız gerekir.

Kemik

Eğer bir köpeğiniz varsa kemikleri onun için saklayın. Kedilerin kemik tüketmesi için herhangi bir sebep yoktur. Bütün olarak kedinize servis ettiğiniz kemik parçaları parçalandığında kedinizin boğazında yırtılmalara sebep olabilir ya da iri bir kemik yuttuklarında boğazlarında tıkalı kalabilir.

Kemik tüketimi kendinizin yutağında, bağırsaklarında ve midesinde zararlara sebep verebilir. Kemikler, kediniz için boğulma tehlikesi demektir.

Çiğ yumurta

çiğ yumurta

Haşlanmış yumurta aslında kediniz için faydalı bir besindir. Çiğ yumurta ise kediler için en tehlikeli insan yemeklerinden biridir. Çiğ yumurta salmonella bakterisi riski taşır ve bu bakteri salmonella zehirlenmesine sebep olur.

Çiğ Et

çiğ et

Çiğ beslenme son zamanlarda çok ilgi görmekte ve çiğ beslenme kurallarını anlayamayan kedi sahipleri, işlem görmesi gereken ürünleri maalesef gerekli işlemlerden geçirmeden hayvanlarına sunmaktadırlar ve bu çok tehlikelidir.

Çiğ et tıpkı çiğ yumurtada olduğu gibi salmonella bakterisi riski taşır ve ayrıca çiğ et içerisinde E. Coli bakterisi varolabilir. Bu 2 bakteri kedinizin sindirim ve boşaltım sistemini alt üst edip kusma, ishal ve daha ciddi sağlık problemlerine sebep olur.

Çiğ Balık

çiğ balık

Çiğ balıkta da çiğ et ile oluşan tehlikelerin benzerleri gözlenmektedir. Bakteri enfeksiyonları haricinde kedinizi çiğ balık ile beslediğinizde balıkta var olması muhtemel enzimler kedinizin kanında bulunan tiamin (B1 vitamini) değerinin düşmesine sebep olabilir. Düşük tiamin yani b1 vitamini kedilerde nörolojik hasara ve muhtemel koma haline sebep olur.

Karaciğer

et reyonu

Ciğer genelde çok besleyici bir besin olarak değerlendirlir. Demir zengini içeriği ile birlikte içerdiği diğer vitaminler, proteinler ve antioksidanlar kediniz için çok faydalıdır.

Ama düzenli ve yüksek miktarda ciğer tüketimi kedilerde a vitamini zehirlenmesine sebep olabilir. A Vitamini zehirlenmesi kemiklerde deformasyona , gelişme döneminde ağrı ve sancılara, osteoporoz (kemik erimesi) ve bir çok vakada ölümle sonuçlanır.

Çiğ Hamur

çiğ hamur

Çiğ hamur, kabarması için maya içerir ve maya tüketimi kedilerde karın şişliği ve karın ağrısına sebep olur. Maya fermantasyonu sırasında ortaya çıkan alkol kedilerde alkol zehirlenmesine sebep olabilir. Alkol zehirlenmesi kedilerde şiddetli geçer ve ölümcül sonlanabilir.

Kafein

kahve çekirdeği

Kafein insanlar için zararlı değildir fakat evcil hayvanlar için aynısı geçerli değildir. Özellikle de kediler için kafein çok tehlikelidir.

Kediler kafeini iyice sindiremezler ve bu kardiyovasküler hastalıklara sebep olabilir.

Kafein çayda, kahvede, çikolatanın her çeşidinde, gazlı içeceklerde ve enerji içeceklerinde bulunur. Bu içecek ve yiyecekleri kedinizin ulaşamayacağı yerde tutmanız gerekmektedir.

Alkol

bira

Kediler ve birçok diğer evcil hayvan türü kesinlikle alkol tüketiminden uzak tutulmalıdırlar. Küçük bir tadımı, hatta kedinizin alkole patisiyle teması bile çok tehlikelidir.

Sadece çok küçük bir alkol tüketimi bile kedinizde alkol zehirlenmesine yol açar. Sadece değdirdiği patisini yalaması bile kedinizin beyninde ve karaciğerinde ölümcül hasarlara sebep olur.

Sakız

sakız

Sakızlar kedilerde boğulma tehlikesine sebep olabilir. Ayrıca bir çok sakız içerisinde bir tatlandırıcı olan xylitol bulunur. Xylitol kediler için çok tehlikelidir. Kedilerin kanındaki insülin konsantrasyonunu yükseltir ve kedilerin kan seviyesinde değişime ve hipertansiyona sebep olur. Kedinizin baygınlık geçirmesi, karaciğer iflasına sebep olur ve ölümle sonuçlanır.

Bebek maması

bebek maması

Bebek kavanoz mamaları bebekleriniz için besleyici ve sağlıklıdır. Ama sadece insan bebekler için üretilmiş ve formüle edilmişlerdir. Kediler için tavsiye edilen ürünler değildirler.

Bebek mamalarındaki en büyük problem bazı çeşitlerinin soğan tozu içeriyor olmasıdır. Ve ilk maddede belirtmiştik soğanlar kedilerde kansızlığa sebep olan oldukça tehlikeli bir gıdadır.

Bir diğer problem ise sık sık bebek maması ile beslenen kedilerde yetersiz beslenme gözlenmektedir. Çünkü bu mamalar insan bebeklerinin ihtiyaçları için hazırlanmış ve dizayn edilmişlerdir. Kedilerin ihtiyacı olan bütün besinleri içermediklerinden kedinizde beslenme bozukluğu gözlenir.

Makademya fındığı

Bazı kediler fındık ve fıstık tüketmeyi çok severler. Ve bir çok türü kediler için zararsızdır. Ama bazı fındık türleri kediler için oldukça zararlıdır.

Ülkemizde yaygın olmasa da makademya fındığı da bunlardan biridir. Aynı üzüm gibi henüz bilinmeyen bir toksin sebebiyle kedilerde zehirlenmelere sebep olurlar. Makademya fındığı tüketildiğinde kedilerde kusma, ağrı ve sürekli uyku hali gözlemlenir.

Mantar

mantar

Mantar çeşitleri bir çok kedi sahibi tarafından kedilerin menüsüne eklenen gıdalardan biridir. Ama kediniz mantar tükettiğinde bu kedinizin sindirim ve dolaşım sisteminde yanma ve ağrılara, kedinizin kusmasına sebep olur.

Kedisini dışarda dolaşmak için salan kedi sahiplerinin dikkat etmesi gereken bir şeyde kedinizin dışarıda yaban mantar bulup yemesi olmalıdır. Çok nadir başa gelir çünkü mantarlar kediler için çok tercih edilen bir besin değildir.

Ravent – Işgın Otu

ravent otu

Işgın otu içerisindeki oxalates (oxalic acid) bulunmaktadır. İdrar yoluyla atılan bu asit çok tüketildiğinde idrar yolu problemlerine ve böbrek taşına sebep olmaktadır. Kedilerin direk ravent otu tüketimi ağızda acıya va eşliğinde kusmaya neden olur.

Tuz

tuz

Kedilerin tuz tüketimi elektrolit dengesizliğe sebep olur. Kedilerin kalp,beyin, kas ve sindirim sisteminin fonksiyonelliğinde sodyum, klorid, potasyum, kalsiyum, fosfat ve magnezyum gibi elektrolitlerin rolü çok büyüktür.

Eğer kediniz çok fazla tuz tüketirse bu besin dengesizliği yüzünden kediniz uzun süreli kusma ve ishal krizleri nedeniyle susuz kalabilir.  

Turunçgil Kabuk Yağı

turunçgil kabuk yağı

Turunçgil yağları turunçgil kabuklarından bir çok kullanım amacıyla üretilmektedir. Başlıca böcek kovucular, oda kokuları ve yiyecek katkı maddesi olarak kullanılırlar.

Kediler genelde turunçgillerin kokusundan hoşlanmayarak uzaklaşacaktır ama ilgilerini çekerse kesinlikle tadına bakmalarına müsade etmemelisiniz. Kedinizde gözlemlenebilecek zararların başında ağız sulanması, titremek ve düşük kan basıncı gelir.

Kedimi onun için zararlı bir gıda tüketmesini nasıl engellerim?

Kedilerin onlar için sağlıksız olan besinleri tüketmesi olağandır çünkü kediler de tıpkı bebekler gibi meraklı ve bilgisizdirler.

Aklımızda olması gereken ilk şey, en iyi korunma yöntemi onlar için zararlı olan gıdaları onların ulaşamayacağı yerlerde saklamak ve sizin gözetiminiz olmadığı zamanlarda ortada bırakmamanızdır.

İkinci önemli nokta ise eğer kedinizin dışarda dolaşmasına müsade ediyorsanız, evinizin çevresinde mantar ve yabani ravent-ışgın otu olmadığına emin olunuz. Eğer kediniz için tehlikeli ürünlerden biri yada birkaçının üretimini yapıyorsanız ürünlerinizi yada kedinizin dışardaki gezinme alanını çitlerle çevirerek güvenlik önlemi alabilirsiniz.

Kedinizin onun için tehlikeli bir gıdadan tüketmiş olabileceğinden şüpheleniyorsanız. Onu gözetim altında tutmanız gerekmektedir. Eğer kediniz onun için tehlikeli bir besinden etki göremeyecek kadar ufak bir miktarda tükettiyse hiç bir zehirlenme belirtisi göstermeyebilir.

Yediğinden şüphelendiğiniz gıdanın ne olduğuna göre eğer sonucu ciddi ölümcül olabilecek bir gıda tükettiyse kedinizin hayatını tehlikeye atmayın ve acil bir şekilde veterinerinize kontrole gidiniz.

Eğer kediniz aldığınız bütün önlemlere rağmen yine de bir yolunu bulup onun için tehlikeli bir gıda tükettiyse yapmanız gereken tek bir şey vardır: Veterinerinizi aramak.

Veterinere hızlıca gitmeniz ve hızlı bir şekilde yardım almanız kedinizin hayatını kurtarır.

Son olarak

Kediler meraklı hayvanlardır ve ne kadar yemek seçici olsalar bile kokusu çekici gelen bir gıdanın tadına bakabilirler. Mutfağınız, kileriniz, buzdolabınız ve özetle gıdalarınızı sakladığınız her yer kediniz için tehlikeli bir çok besini barındırır. Evinizde size ait olan yiyecek, içecek ve ilaçlarınızı kedinizin ulaşamayacağı şekilde saklamanız hayati önem taşır.